Κυριακή 19 Φεβρουαρίου 2017

Οι πρόσφυγες θύματα της Ευρώπης: Κριτική θεώρηση της Συμφωνίας Ε.Ε.- Τουρκίας της 18/3/2016 για το προσφυγικό ζήτημα και των διατάξεων του άρθρου 86 του ν. 4399/2016 περί Ανεξάρτητων Επιτροπών Προσφυγών

Της Βανέσσας- Παναγιώτας Ντέγκα, Πρωτοδίκη Δ.Δ.


Εισαγωγή
Με το παρόν άρθρο επιχειρείται μια επισκόπηση των βασικών νομοθετικών διατάξεων που θεσπίστηκαν για την αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος από την Ε.Ε. και την Ελλάδα. Ειδικότερα, σε διεθνές επίπεδο αναλύεται κατ’ αρχάς ένα βασικό σημείο της Συμφωνίας Ε.Ε.- Τουρκίας της 18ης Μαρτίου 2016 που αφορά την επιστροφή στην Τουρκία των παράτυπων μεταναστών, με έμφαση στο ερώτημα αν η εν λόγω χώρα μπορεί να θεωρηθεί ασφαλής τρίτη χώρα βάσει των εγγυήσεων του διεθνούς δικαίου για τους πρόσφυγες και του κεκτημένου του ασύλου της Ε.Ε. Στη συνέχεια, αναπτύσσεται ένα δεύτερο βασικό σημείο της εν λόγω Συμφωνίας που αφορά τις διατάξεις περί επανεγκατάστασης προσφύγων και διερευνάται η εφαρμογή των εν λόγω διατάξεων στην πράξη. Τέλος, σε εθνικό επίπεδο εξετάζεται κατά πόσο η συμμετοχή διοικητικών δικαστών στις αρμόδιες για την εξέταση αιτημάτων ασύλου σε δεύτερο βαθμό Ανεξάρτητες Επιτροπές Προσφυγών του νόμου 4399/2016 είναι συμβατή με τη συνταγματική έννομη τάξη. Το ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσο οι ανωτέρω διατάξεις του διεθνούς και εθνικού δικαίου οδηγούν τελικά στον παράνομο αποκλεισμό των προσφύγων από το θεμελιώδες δικαίωμά τους στη διεθνή προστασία, προκειμένου να εξυπηρετηθεί η πολιτική βούληση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων για την πάση θυσία ανακοπή των προσφυγικών ροών από την Τουρκία προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.